
EGMOND AAN ZEE/ EGMOND AAN DEN HOEF – Gaat het water voldoende zakken of niet? Dat is de vraag nu er een pomp is aangezet bij de duinlandjes in Egmond aan Zee. Een tweede pomp wordt momenteel aangelegd bij de duinhuisjes in de Nollenvallei. Daar staat het grondwater inmiddels zo laag dat er geen water weggepompt kan worden.
Een medewerker van PWN drukte donderdagmiddag op de aanknop, waarna de pomp in werking trad. Het was een officieel momentje, ook leuk voor de lokale pers die erbij was uitgenodigd. Met ongeveer 120 tot 150 kubieke meter per uur tot maximaal 200 kuub wordt het water nu weggepompt in het gebied achter de eerste paal, zoals het in de volksmond wordt genoemd. Dit is bij de duinlandjes achter het voormalige gemeentehuis in Egmond aan Zee.
Het water hier loopt door een buis via een aantal waterbekkens naar een hoger gelegen duinrel. Daar komt het in zee terecht.
Koen Mathot van PWN: “We zetten deze pomp nu neer voor als het deze winter weer hard gaat regenen en het water weer gaat stijgen in de duinen. De voorspelling is dat deze winter namelijk opnieuw hoge grondwaterstanden zullen ontstaan.”
Tijdelijke maatregel
PWN wil met de pomp de duintuinen en de locaties van de huisjes die onder water staan droog krijgen. Welk effect het wegpompen precies heeft is nog onzeker. “Het komende halfjaar worden de resultaten nauwkeurig gemeten. Geeft pompen het gewenste effect, dan kan dit een periode overbruggen tot er meer inzicht is in eventuele structurele maatregelen.”

Van links naar rechts: Peter Stam, Harry Schrijer en Koen Mathot.

Extreme neerslag
Het KNMI spreekt nu al van het natste jaar ooit. En dat is in de duinen goed te merken. Door de recordhoeveelheid regen staan zelfs nu de duinlandjes op veel plekken nog steeds onder water en dat na een relatief droge zomerperiode.
Het extreem natte jaar is voor veel leden van de duinlandjesvereniging een strop; voor bijna 95% van de tuinen is dit een verloren jaar. Vooral de lager gelegen landjes zijn niet bruikbaar.
Het bestuur van de duinlandjesvereniging de Noord, Vereniging Recreatiebelangen Wimmenum, PWN, hoogheemraadschap en de gemeente Bergen gaan het water samen te lijf door het gebruik van de pompen. Een pompactie zoals deze is niet eerder uitgevoerd. Het is dus afwachten wat de effecten zijn. PWN betaalt de kosten van het pompen.
‘Niet meer te redden’
Voorzitter Peter Stam van de duinlandjesvereniging De Noord is blij dat de pomp er nu staat. “Zo is er tenminste een mogelijkheid dat we nog iets kunnen redden van onze tuintjes. Al is het maar voor volgend seizoen.” Hij benadrukt het belang van dit bijzondere stukje erfgoed. “Het gaat niet alleen om het tuinieren: het is sociaal gezien zeer belangrijk. Hier ontmoeten mensen elkaar en daar gaat het vooral om.”
Voorzitter Harry Schrijer van de Vereniging Recreatieve Belangen Wimmenum (huisjesvereniging Wimmenum) laat weten dat ongeveer twaalf huisjes onder water stonden. Een deel van deze huisjes is niet meer te redden.
Herbouwen of zand eronder
Schrijer benadrukt dat het gebied is bestempeld als cultureel erfgoed. “We verwachten dat alles wordt gedaan om het in stand te houden.” De voorzitter is blij met een evaluatie die na een halfjaar plaatsvindt. “Is het pompen een succes, dan blijft de pomp wellicht langer staan.”
Volgens de voorzitter is het voor de huisjesbezitters belangrijk dat zij de tijd krijgen om zelf ook maatregelen te treffen. “Bijvoorbeeld door de huisjes opnieuw op te bouwen, maar dan wat hoger. Of door er ‘gewoon’ zand onder aan te brengen. Maar dat is allemaal nog niet zo eenvoudig. Eigenlijk hadden we gehoopt dat PWN eerder, al in februari, aan de slag was gegaan. Maar goed, nu is het dan zo ver.”

‘Puzzel’
Het wegpompen van water is een tijdelijke maatregel. Wat de mogelijke opties op de lange termijn zijn, wordt op dit moment onderzocht. Voor zowel de recreatiehuisjes in de Nollenvallei als de duinlandjes werkt PWN samen met de besturen van de verenigingen aan een maatregel voor de middellange termijn. Het is nog niet bekend wanneer dit is uitgewerkt.
Mathot: “Het is volgens PWN onzeker welk klimaatscenario van het KNMI realiteit wordt. Door de beperkte mogelijkheden in het duingebied en geldende wetgeving is het niet duidelijk hoe de toekomst van de duinlandjes en recreatiehuisjes eruitziet. Er wordt bekeken welke maatregelen wenselijk, technisch haalbaar, betaalbaar en vergunbaar zijn. Met die puzzel gaan de betrokken partijen de komende tijd aan de slag.” (Foto’s: RTV80).