BERGEN – Na bijna vijftien jaar besloot het bestuur van de Stichting Gasalarm2 deze organisatie per 1 maart op te heffen vanwege inactiviteit. Dat laat Wouter Hubers maandagochtend weten namens het bestuur.
Enkele ongeruste Bergenaren besloten op 27 april 2009 deze stichting op te richten. Zij maakten zich zorgen over plannen om te komen tot de grootste gasopslag in Europa in het lege gasveld in de Bergermeer. De organisatie maakt zich zorgen over kans op aardbevingen. De gasopslag werd een feit en Gasalarm2 bleef haar zorgen uiten en niet zonder succes. Huberts. “We hebben – met het hele dorp achter ons – een duidelijke stem verworven in de besluitvorming.”
De stichting heft zichzelf nu op omdat operator en mede-eigenaar TAQA en het ministerie van Economische Zaken vinden dat de gasopslag technisch een succes is. “Onze rol is hierdoor uitgespeeld. In 2025 zou het weer belangrijk kunnen worden omdat er dan mogelijk een einde gaat komen aan het gebruik van gas voor onze energievoorziening en dus ook aan deze gasopslag van TAQA.”
“Dan ligt namelijk de vraag voor wat er gebeurt met het gas dat nog in dit gasveld zit? Wordt het veld dan nog leeg geproduceerd met daardoor de kans op aardbevingen, zoals in 1994 en 2001?”
‘Wat zou dat betekenen voor de omgeving?’
Hoe begon het allemaal? TAQA gaf in 2029 in Hotel Marijke een presentatie over de gasopslag. Volgens ongeruste Bergenaren was er toen onvoldoende inzage en waren er beperkte waarborgen over de veiligheid van de te maken installatie. En wat zou dat betekenen voor de omgeving? Voldoende redenen om de stichting op te richten.
Hubers: “Vele vragen die avond. Met ontwijkende en vooral (te) geruststellende antwoorden. Zoals: mocht er een aardbeving komen, dan lijkt dat op een voorbijrijdende vrachtauto. We wisten toen al dat dat niet klopte.”
“De Bergenaren die de stichting oprichtten herinnerden zich al te goed de vier aardbevingen in 1994 en 2001 als gevolg van de gasproductie uit het gasveld in de Bergermeer.
Hubers: “De schrik en daarna vooral de gebrekkige verwerking van de schade aan de huizen. Deze bevingen – met een sterkte van ML=3.0, 3.2 en 3.5 op de schaal van Richter – behoorden tot de zwaarste die door gaswinning in ons land hadden plaatsgevonden. Ter vergelijking: het Groninger-gasveld, dat nu dicht gaat, had een sterkte van ML=3.6.”
‘Niet risicoloos’
Gasalarm2 heeft de uiteindelijke gasopslag en de latere verhoging van de capaciteit niét kunnen tegenhouden. Huibers: “De politieke goedkeuringen waren niet hoofdzakelijk gebaseerd op inschatting van het risico voor de huizen en bewoners boven het gasveld, maar vooral ingegeven door nationale belangen.”
Al tijdens de bouwwerkzaamheden van de gasopslag startte TAQA met het langzaam gecontroleerd op druk brengen van het lege gasveld. Dit verliep zonder verstorende bodembewegingen. Ook toen het veld werd gevuld met het commerciële gas van de huurders van het veld, hebben zich geen onregelmatigheden voorgedaan. Maar risicoloos is de gasopslag niet, benadrukt Gasalarm2.
Huibers: “Bij elke contractuele drukverandering gaat het maaiveld enkele centimeters naar boven of naar beneden. Dit kan voor slecht gefundeerde oudere huizen tot sluipende schade leiden. Schade die moeilijk bewijsbaar aan de gasopslag kan worden toegeschtreven.”
Ook andere organisaties verzetten zich tegen de gasopslag, zoals Milieudefensie, de Stichting Ondergrondse Opslag Bergermeer, de gemeente Bergen en een aantal particulieren.
‘Grootste vrijtoegankelijke gasopslag’
Volgens TAQA, operator en mede-eigenaar van de gasopslag in Bergen, heeft de gasopslag in de Bergermeer een opslagcapaciteit van 4,3 miljard m³. “Dit staat gelijk aan de gemiddelde jaarlijkse gasbehoefte van 4,5 miljoen Nederlandse huishoudens. Gasopslag Bergermeer is de grootste vrij toegankelijke gasopslag van West-Europa. Dat wil zeggen dat er meerdere partijen gebruik van kunnen maken. Er wordt hoogcalorisch gas opgeslagen: gas dat wordt gebruikt door de industrie en de elektriciteitssector.”