BERGEN – De dreigende sluiting van de Van Reenenschool in Bergen zorgt voor onrust onder ouders en leerlingen. Dat laat Pieter Joosse weten aan RTV80.
Deze vader, wiens zoon op deze school les krijgt en voorheen zijn dochter, gaat samen met drie andere ouders de barricade op in een poging de school te redden. Daarnaast startte voormalig directeur Caroline Le Clercq een petitie die inmiddels door bijna driehonderd mensen is ondertekend.
De Intergemeentelijke Stichting Openbaar Basisonderwijs (ISOB) wil het schoolgebouw – mogelijk al vanaf het schooljaar 2024-2025 – opheffen om daarna samen te gaan met de Lucebertschool in de wijk Saenegeest. Een fusie is volgens ISOB noodzakelijk om ook in de toekomst duurzaam openbaar onderwijs te hebben in Bergen. Dit is volgens de stichting in gevaar door een tekort aan leerlingen.
De verontruste ouders, die overigens eveneens openbaar onderwijs in Bergen willen behouden, kunnen zich niet vinden in dit argument. Joosse: “Hoezo te weinig leerlingen? We hebben er honderdtwintig, terwijl de opheffingsnorm 73 leerlingen is.”
De ouders zijn het verder oneens met ISOB die stelt dat een beperkt aantal leerlingen zorgt voor minder kwalitatief goed onderwijs. “Wij denken dat het omgekeerde het geval is: in klassen met 15 tot 25 leerlingen is de kwaliteit hoger, dat wijzen studies uit.”
‘Ruimte in voorkeurslocatie Van Reenenschool’
De ouders zijn geen tegenstander van een fusie met de Lucebertschool, maar zien de Van Reenenschool als betere locatiekeuze om samen onderwijs te genieten.
Joosse: “De naastgelegen Mattheu Wiegmanschool wil uitbreiden maar als onze leerlingen erbij komen, dan moet er een noodgebouw komen. Maar als de leerlingen hier les krijgen, is die investering niét nodig. We hebben in de Van Reenenschool de ruimte: in het verleden hadden we zelfs driehonderd leerlingen. Dat was wat krap, maar 250 kinderen passen er met gemak in.”
Ze vinden verder dat de gemeente Bergen en later de ISOB structureel te weinig geld uitgaven aan het behoud van dit monumentale gebouw. Hierdoor zou achterstallig onderhoud zijn ontstaan. Joosse: “Er is 4 miljoen euro genoemd om het onderhoud in te halen, dat geldbedrag miste elke onderbouwing en is niet verifieerbaar.”
ISOB-woordvoerder Claudia Smit geeft toe dat geld een grote rol speelt. “Dit is een zwaarwegend argument. Schoolbesturen betalen alleen regulier onderhoud uit de reguliere gelden die ze van de overheid krijgen. Om het gebouw te laten voldoen aan de eisen van deze tijd is veel meer geld nodig. Met andere woorden: het is niet gebruikelijk dat schoolbesturen dit zelf betalen.”
Ze benadrukt daarbij dat de staat van onderhoud van de gebouwen en de kosten die onderhoud met zich meebrengen niet het enige argument zijn. “We hebben negen redenen om tot deze keuze te komen. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar de leerlingenpopulatie, de samenwerking met de kinderopvang en de ruimte in en buiten de school.”
‘Tien kinderen van school, leerkrachten onder druk gezet’
Over een fusie wordt al jaren gesproken met de medezeggenschapsraad en leerkrachten van de Van Reenenschool en daarover zijn de protesterende ouders niet te spreken. Joosse: “Leerkrachten werden onder druk gezet om niets hierover te zeggen, sommigen vonden om deze reden een andere baan. Daarnaast haalden tien ouders hun kinderen van school.”
Smit van ISOB reageert hierop. Ze vertelt dat het gebruikelijk is dat schoolorganisaties een langere tijd onderzoek doen naar bijvoorbeeld fusiemogelijkheden. Van het onder druk zetten van leerkrachten om niets te zeggen, is volgens haar geen sprake. Smit: “Wel is het gebruikelijk dat er vertrouwelijke informatie wordt uitgewisseld en er afspraken zijn om dit nog even niet verder te communiceren.”
“Het blijft een feit dat er discussies gaande zijn over dit onderwerp en dat merken ook de leerlingen. Zeker na het bericht van ISOB van half juni waarin de voorgenomen fusie zwart op wit staat”, laat de Bergense vader weten.
‘Het doet pijn’
De ouders benadrukken het belang om de school te behouden. Joosse: “De Van Reenenschool is met 91 jaar de oudste school van Bergen: het is een historisch belangrijk pand, een Rijksmonument en de enige school in het historische centrum. Het is omringd met bomen en ligt vlakbij het bos en het centrum.”
“Deze school heeft een prachtig schoolplein – misschien wel het grootste van Nederland -, een groentetuin en een fantastische zolderruimte voor theater en andere activiteiten. Kinderen kunnen in de school rustig spelen, onderzoeken en zich ontwikkelen. Daarbij komt nog de schoonheid van oude architectuur. Het doet mij pijn als ik eraan denk dat deze school kan verdwijnen.”
‘Stichting in oprichting’
De verontruste ouders gaan ervan uit dat meer ouders aanhaken bij hun protest, zeker nu hun stichting in oprichting een feit is om meer slagkracht te hebben. Joosse: “Er komt bijvoorbeeld een website met onze argumenten en krantenartikelen over dit onderwerp.”
ISOB: opheffen niet zomaar mogelijk
Hoewel de ouders in hun gedachten nu al hun biezen moeten pakken, houdt ISOB zelf nog duidelijk een slag om de arm.
De schoolorganisatie laat weten dat het opheffen van de Van Reenenschool niet zomaar mogelijk is. Een vereiste is dat de medezeggenschapsraden van beide scholen moeten instemmen. Verder moet de raad van toezicht van ISOB goedkeuring geven en vraagt ISOB alle ouders om input te geven via een ouderraadpleging. Daarnaast is een zogenoemde fusieeffectrapportage nodig.
‘Als een voldrongen feit’
Toch vindt Joosse dat de organisatie bezig is om de dreigende sluiting als voldrongen feit naar buiten te brengen met onrust en leegloop als gevolg. “Dit soort berichten leiden tot leegstand waardoor het bestaansrecht van een school steeds verder in het geding komt. Dat is overigens een beproefde methode die je dus vaker tegenkomt in de maatschappij.”
‘Gemeente: nog geen plannen’
Een gemeentewoordvoerder laat aan RTV80 weten dat ISOB juridisch eigenaar is van het schoolgebouw en de bijbehorende ondergrond en zodoende verantwoordelijk is voor de locatie. Wel heeft de gemeente een rol in het geven van vergunningen in het kader van de monumentenwetgeving.
“Op het moment dat ISOB het pand niet meer als school gebruikt, dan is de gemeente verantwoordelijk voor noodzakelijke uitbreiding en/of nieuwbouw. Maar er zijn nog geen plannen.”
Het schoolgebouw is overigens een Rijksmonument, waardoor het niet zomaar is toegestaan wijzigingen door te voeren.
Voor elke wijziging moet een vergunning worden aangevraagd. Een onafhankelijke Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit (ARK), met monumentendeskundigen, adviseert over alle plannen die gevolgen hebben voor het monument. Als het gaat om ingrijpende plannen, geeft daarnaast de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) advies.
Lucebertschool (Bron foto: ISOB).